خلاصه مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی) تولید سبزی خشک

مقدمه 

خشك كردن يكي از قديمي­ترين روش‌‌های نگهداری طولاني مدت مواد غذايي از جمله سبزيجات و میوه جات است‌. اساس خشك كردن كاهش بخش اعظمي از آب موجود در مواد غذايي و يا حذف آن است‌. با عمل خشك كردن آب آزاد يا آبي كه از نظر بیولوژيكي فعال است ولي می‌تواند موجب رشد میكروارگانیسم‌ها و فعالیت آنزيم‌ها شود از ماده غذايي حذف شده و طول مدت نگهداری محصول بیشتر می‌شود‌. از طرفي به دلیل كاهش آب‌، حجم و وزن ماده غذايي كاهش يافته و جای كمتری را نیز برای حمل و نگهداری اشغال می‌كند‌.

معرفی محصول 

رشد و توسعه اقتصادی و صنعتي منجر به تولد زندگي ماشیني، تغییر شیوه زندگي و متعاقب آن افزايش مشغله‌های اجتماعي افراد گرديده است كه نتیجه آن پیدايش نیاز‌های جديد بوده كه بعضي از اين نیاز‌ها قبلا به شكلي ديگر و يا روش‌های سنتي تامین می‌گرديد‌.‌ يكي از اين نیاز‌ها استفاده از غذا‌های آماده و يا مواد اولیه آماده پخت برای تهیه انواع خوراكی‌هاست‌.‌ سبزيجات از دير باز در تركیب پخت بسیاری از غذا‌ها و خوراكی‌ها در اكثر نقاط جهان و كشور ما ايران به اشكال و روش‌های مختلف استفاده می‌شود‌.‌ اما امروزه به دليلي كه ذكر شد كمتر مثل قديم فرصت تهیه و پاك كردن سبزی تازه و يا تهیه سبزی خشك به روش سنتي برای خانواده‌ها و ساير مصرف كنندگان عمده اين محصولات وجود دارد و ترجیح داده می‌شود اين مايحتاج به صورت آماده از بازار تهیه شود به همین دلیل امروزه، استفاده از سبزيجات فرآوری و بسته بندی شده بعنوان يك نیاز جديد و جايگزين بخشي از موارد مصرف سبزيجات تازه يا سبزيجات خشك شده به روش سنتي مطرح است‌.‌ با رفع اين نیاز زمان صرف شده برای شستشو، آماده سازی يا خشك كردن و نگهداری و ضدعفوني سبزيجات در هنگام مصرف برای استفاده كننده آن محفوظ خواهد بود‌.‌ با توجه به رشد روز افزون تقاضای بازار داخلي برای انواع سبزيجات خشك در سال‌های اخیر كه ظهور واحد‌های فرآوری سبزيجات خشك با مارك‌های تجاری مختلف و جايگاه آن‌ها در بازار عرضه اين محصول، دال بر اين مدعاست و خصوصا نحوه عرضه آن‌ها در مراكز خريد و فروشگاه‌های زنجیره ای بزرگ و سوپر ماركت‌ها‌، لزوم توجه بیشتر به بسته بندی اين محصولات را به منظور افزايش سهولت دسترسي، سهولت عرضه و نگهداری آن را بیش از پیش روشن می­ سازد‌.‌ چرا كه بسته­بندی بهداشتي سبزيجات خشك موجب كاهش ضايعات و آلودگي‌های آن خواهد شد، ضمن اينكه پیاده سازی اين سیستم در قالب طرح صنعتي ضمن اشتغال زايي مخصوصا برای بانوان، دارای توجیه مناسب اقتصادی است‌.‌

معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول

کد آیسیک محصولات طرح 1513412382، 1513512383، 1513512384، 1513512386، 1513512388، 1513512389، 15131120، 15131123، 15131140 از گروه ساخت محصولات غذایی و انواع آشامیدنی ها (۱۵) و زیر گروه های عمل آوری و حفاظت میوه و سبزیجات از فساد (۱۵۱۳) می باشد.

سبزی خشک تحت زیر فصل های تعرفه 0712 مقررات گمرکی ایران با عنوان سبزيجات خشك‌شده، حتي بريده‌شده به قطعات يا قاچ‌شده يا خرده شده يا كوبيده يا ساييده شده، اما آماده نشده به نحوي ديگر.‌ تحت زیر تعرفه 071290 با عنوان ساير سبزيجات؛ مخلوط سبزيجات تحت زیر تعرفه 07129090 با عنوان سایر وارد و صادر می‌شوند.شرایط ورود آن داشتن اجازه از وزارت بازرگانی و وزارت صنایع پرداخت 55% حقوق ورودی در سال 1397 (4% حقوق گمرکی و سود بازرگانی51%) می ­باشد.‌

واحدهای تولیدکننده محصول 

این محصول تا انتهای سال ۱۳۹۷ دارای 151 واحد فعال بوده است. استان های تهران، البرز ، فارس و خراسان رضوی دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول هستند. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی کد آیسیک زیر کلیک کنید.

* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول با کد آیسیک 1513412382،513512383،1513512384،1513512386،1513512388، 1513512389، 15131120، 15131123، 15131140.

همچنین با کلیک بر روی هر یک از کدهای تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با آن کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.

* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 07129090.

کاربردهای محصول

انواع مختلف سبزيجات برگي، غده­ای، معطر، میوه­ای و گل، چه بصورت تازه و خام و چه بصورت خشك شده از دير باز در سبد غذايي كلیه خانواده‌های روستايي و شهری ايراني بعنوان ماده اولیه اصلي و يا كمكي،طعم دهنده، چاشني و... جايگاه ويژه ای داشته و دارد. اين محصولات تقريبا در تهیه تمام غذاهای خانگي و يا غذاهای تهیه شده در رستوران‌ها، غذاخوري‌های هتل‌ها، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و ساير مراكز تهیه غذا، نظیر آش، قورمه سبزی، كوكو، پلو و... به اشكال مختلف بصورت انفرادی و يا مخلوط استفاده می‌‌شود. همانطور كه قبلا نیز گفته شد، اهمیت و كاربرد فراوان سبزيجات در تركیب غذا‌های مختلف باعث گرديده است برای مقابله با مشكلات ناشي از نگهداری بلند مدت آن‌ها به شكل تازه و قابلیت دسترسي در تمام فصول سال و سهولت آماده سازی و استفاده از آن، تولید صنعتي سبزيجات خشك در حجم انبوه مورد توجه قرار گیرد.

بازار محصول

با توجه به مطالعات انجام شده که در طرح آمده است، اجرای این پروژه در کشور کاملا توجیه پذیر است و به علت کاشت سبزی و دسترسی آسان به مواد اولیه، تقاضای رو به رشد این محصول و کمبود عرضه پیش بینی شده محصول دارای بازار فروش مناسبی می­باشد و در صورت کیفیت مناسب بازار صادراتی خوبی نیز خواهد داشت.

روش تولید محصول

اساس فرآيند تولید سبزيجات خشك بر مبنای گرفتن رطوبت سبزيجات تازه تا حداقل میزان استاندارد و تهیه محصولي خشك به منظور ايجاد قابلیت نگهداری بلند مدت است. همانطور كه در مقدمه طرح ذكر شد خشك كردن يكي از روش‌های نگهداری طولاني مدت محصولات مختلف است كه باعث ‌می‌شود محیط برای رشد میكروارگانیسم‌ها نامساعد گرديده و محصول برای مدت زمان طولاني مصرف، سالم باقي بماند. روش‌های مختلفي برای خشك كردن وجود دارد كه از جمله آن‌ها ‌می‌توان خشك كردن در آفتاب، خشك كردن با هوای داغ، خشك كردن تحت خلا، خشك كردن سريع انجمادی يا تصعیدی را نام برد. خشك كردن سبزيجات شرايط و اصول خاص خود را دارد. فرآيند تولید با توجه به تنوع سبزيجات بطور خلاصه از مراحل مختلف پاك كردن و جدا سازی، آماده سازی، شستشو، پوست گیری، خرد كردن، بلانچینگ، خشك كردن، بوجاری، بسته بندی و كنترل كیفي تشكیل شده است.

سرمایه گذاری طرح

سرمايه‌گذاري هر طرح از مجموع سرمايه‌گذاري ثابت و درگردش حاصل مي‌شود. هزینه‌های سرمایه‌گذاری ثابت طرح شامل بخش‌های مختلف از قبیل زمین، محوطه، ساختمان، تاسیسات، ماشین‌آلات و ... می‌باشد.

شرح هزينه‌های سرمايه‌گذاری ثابت طرح در ادامه آورده شده است. 

زمین مورد نیاز برای تولید 300 تن در سال  سبزی خشک ، 3000 متر مربع می باشد.

هزینه های تولید محصول 

هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 94818 میلیون ریال می باشد.

شاخص های اقتصادی طرح 

شاخص های اقتصادی طرح تولید سبزی خشک  توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده اند و به شرح زیر است.

برای مشاهده و دریافت گزارش کامل امکان سنجی (طرح توجیهی) تولید سبزی خشک به فروشگاه آرمانین مراجعه نمایید.