خلاصه مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید فوم بتن

مقدمه 

در راستاي پيشرفت‌هاي صورت گرفته در جهان، مهندسان بخش مسكن تحقيقات جدي و مستمري در زمینه ساخت سازه انجام داده‌اند تا بتوانند به سازه‌هایی با عمر مفيد زياد (چند قرن) و استحكام بالا در مقابل بلاياي طبيعي (زلزله، آتش‌سوزي و ...) دست یابند. همچنين راهی بیابند تا با توجه به پايان رسيدن عصر انرژي ارزان، حداقل انرژي در ساختمان مصرف گردد و داراي هزينه كمتري نسبت به ساير مصالح رايج باشد كه اين ايده‌ها با شناسايي بتن سبك هوادار تحقق یافت.  
فوم بتن از ترکیب آب، سیمان، فوم کفزا و ماسه بادی یا ماسه نرم تشکیل می‌شود. این نوع بتن به دلیل متخلخل بودن و وجود هوا در آن، عایق صوتی و حرارتی خوبی می‌باشد. فوم بتن بعد از خشک شدن کامل بسته به وزن و طرح اختلاط مواد تشکیل دهنده‌ی آن دارای وزنی حدود ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در هر متر مکعب می‌باشد.
استفاده از اين بتن در بهينه‌سازي مصرف سوخت و انرژي بسيار مؤثر است و مقاومت فشاري بالا، ويژگي مهم آن به شمار مي‌آيد، تا حدي كه آن را به عنوان محصولي مطلوب و مناسب در صنعت ساختمان‌سازي شناسانده است. 

در ادامه مطالبی درباره‌ی مطالعات امکا‌ن‌سنجی (طرح توجیهی) تولید فوم بتن ارائه خواهد شد.

 معرفی محصول 

 فوم بتن ملاتی است که از آب، سیمان، فوم کفزا (ماده‌ای شیمیایی و یا بر پایه پروتئین حیوانی از شاخ یا سم حیوانات) و ماسه بادی یا ماسه نرم تشکیل می‌شود. چگالی فوم بتن بسیار پایین می‌باشد و همچنین عایق صوتی و حرارتی مناسبی است که سریع و آسان اجرا می‌شود و از نظر قیمت تمام شده هم کمی ارزان تر از روش سنتی (بتن با پوکه) می‌باشد. نام دیگر فوم بتن، بتن سبک است. سبكي اين بتن در سازه‌هاي ساختماني باعث كاهش بار مرده ساختمان، صرفه‌جويي در حجم خاك‌برداري و بتن مصرف شده در فونداسيون‌ها و همچنين كاهش بارهاي زلزله مي‌گردد.

 معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول

در این بخش به معرفی کد آیسیک محصولات طرح و محصولات جایگزین می‌پردازیم.  

بتن سبك تحت زير فصل‌هاي تعرفه 6810 مقررات گمركي ايران با عنوان اشياء ساخته‌شده از سيمان، از بتون يا از سنگ مصنوعي، حتي مسلح شده، با زير تعرفه 68101110 از بتن سبك (برپايه پوكه خرد شده، سرباره يا گدازه، دانه‌بندي شده) وارد و صادر مي‌شود. شرایط ورود کد 68101110 داشتن اجازه از وزارت بازرگانی و وزرات صنعت، معدن و تجارت و 20 درصد حقوق ورودی در سال 1399 (حقوق گمرکی 4% و سود بازرگانی 16%) می‌­باشد.

واحدهای تولید کننده محصول

این محصولات تا انتهای سال 1398 دارای 381 واحد فعال بوده است. استان‌های تهران، اصفهان دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول هستند. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی لینک زیر کلیک کنید.

* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول

همچنین با کلیک بر روی کد تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با آن کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.

* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 68101110

 کاربردهای محصول

 بتن بعنوان يكي از اصلي‌ترين مصالح ساختماني در گستره‌اي وسيع در انواع كاربردهاي سازه‌اي و غير سازه‌اي در ساختمان استفاده مي‌شود. بتن سبك بعنوان مصالحي كه چگالي آن بطور قابل ملاحظه‌اي از بتن معمولي پايين‌تر است مي‌تواند نقش موثري در كاهش وزن ساختمان‌ها، به خصوص در قسمت غيرسازه‌اي داشته باشد. عمده‌ترين و اصلي‌ترين كاربردهاي بتن سبك كه امروزه در ايران، شاهد آن هستيم شامل بلوك‌هاي سبك سقفي و ديواري و همچنين بتن كف‌سازي و شيب‌بندي است.
از دیگر کاربردها و مزایای فوم بتن می‌توان موارد زیر را نام برد:
۱. عدم حمل مواد اولیه به طبقات
۲. عایق دار کردن تاسیسات موجود در کف ساختمان
۳. مقاومت عالی در برابر یخ بندان و همچنین نفوذ آب
۴. امکان پمپ کردن آن تا ارتفاع ۵۰ متر از سطح زمین
۵. مقاومت فوق العاده بالا در برابر آتش سوزی عدم انتقال حرارت آتش
۶. کمی ارزان تر از روش سنتی (بتن همراه با پوکه معدنی) می‌باشد
۷. امکان ایجاد برش در سطح فوم بتن برای اجرا یا تعمیر کردن تاسیسات
۸. عایق حرارتی و صوتی بسیار خوبی به دلیل وجود هوا و فضای متخلخل
۹. وزن سبکی حدود ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در متر مکعب دارند و همین باعث کاهش وزن کل سازه می شود.
۱۰. سرعت اجرای حدود ۷ برابر بیشتر از روش سنتی یعنی اگر با روش سنتی ۸۰ متر مربع، کف سازی را اجرا کنیم با فوم بتن می‌توانیم حدود ۵۶۰ متر مربع در همان زمان اجرا کنیم.

 بازار محصول

در بررسي‌هاي آماري مشخص گرديد كه با توجه به وضعيت فعلي توليد، واردات و صادرات محصول مورد بررسي در سال‌هاي آتي با توجه به تحقق صادرات با الگوهاي سابق و با توجه به تعداد واحدهایی که مجوز ساخت گرفته اما اقدامی برای تولید نکرده‌اند مازاد عرضه خواهد داشت.
ويژگي‌هاي بلوك‌هاي بتن سبك اتوكلاو شده مانند، سبكي، عايق حرارتي بودن، عايق رطوبت، صرفه‌جويي در هزينه‌هاي اجراي ساختمان، صرفه‌جويي در نصب تاسیسات ساختمان، سرعت ساخت بيشتر و غیره سبب مي گردد لذا صنعت ساختمان روز به روز به استفاده از اين نوع بتن و جايگزيني با مصالح فعلي تمايل بيشتري پيدا كند. 
با گسترش استفاده از بتن سبك در سراسر دنيا به‌ويژه در كشورهاي پيشرفته اميد مي‌رود در آينده نزديك جايگزين مصالح فعلي گردد.

روش تولید

براي توليد فوم بتن ابتدا سيمان و آب با در نظر گرفتن مقدار مشخص شده جهت چگالي مورد نظر با هم در ميكسر دستگاه مخلوط مي‌شود سپس ماده فوم در فوم ژنراتور دستگاه با آب مخلوط شده و توسط پمپ هوا از لوله مخصوص كه داراي ساچمه‌هاي ريز مي‌باشد با فشار عبور داده مي‌شود. اين عمل باعث بدست آمدن كف مي‌شود و كف حاصل در ميكسر با ملات سيمان و آب مخلوط مي‌شود كه در حين اختلاط حباب‌هاي بسيار ريز در سر تا سر ملات بوجود مي‌آيد و بعد از عمل آمدن، توسط پمپ به طبقات پمپاژ و روي سطح ريخته مي‌شود. خاصيت فوم اين است كه حباب‌هاي هوا را تا گيرايش بتن در ملات پايدار نگهدارد وزن بتن حاصله به پايداري اين حباب‌ها بستگي دارد.

 سرمایه‌گذاری طرح

شرح هزينه‌های سرمايه‌گذاری ثابت طرح در ادامه آورده شده است.

زمین مورد نیاز برای تولید 240000 مترمکعب در سال فوم بتن 4500 مترمربع می‌باشد.

 هزینه‌های تولید

 هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 488,582 ميليون ريال می‌باشد.

  شاخص اقتصادی طرح

شاخص‌های اقتصادی طرح تولید فوم بتن توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است.