باید و نبایدهای، چک اشخاص حقوقی

اسناد تجاری در معنای عام به کلیه اسنادی گفته می‌شود که در تجارت از آن‌ها استفاده می‌شود؛ مانند قبض انبار، اما سند تجاری در معنای خاص، محدود به چک، سفته و برات است که هر سه سند اخیر بیانگر تعد صادر کننده سند به پرداخت مبلغی پول در وجه دارنده آن است و معمولاََ به عنوان وسیله پرداخت از آن استفاده می‌شود؛ البته گاه از اسناد تجاری جهت تضمین و تحصیل اعتبار هم استفاده می‌گردد.

مسئولیت مدیر در خصوص چک و سفته:

در صدور چک، امضاء کننده چک ( مانند مدیر عامل)، با صاحب حساب مسئولیت تضامنی دارد؛ بنابراین اگر فروشنده از شرکت خریدار چک دریافت کند، علاوه بر امکان طرح دعوی علیه شرکت، می‌تواند علیه امضا کننده هم طرح دعوی کند در حالیکه در سفته صادر کننده از سوی شرکت اصولاََ فقط شرکت مسئول است و مدیر صادر کننده سفته که به نیابت از شرکت سفته را مهر و امضاء نموده است مسئولیتی ندارد.

مسئولیت و عواقب چک برگشتی برای مدیر شرکت:

مدیری که از جانب شرکت چک امضاء می‌کند در صورت برگشت خوردن چک، هر سه اقدام حقوقی، ثبتی و کیفری علیه او متصور است؛ به عبارت دیگر از هریک از راه‌های اخیر می‌توان علیه وی اقدام نمود؛ مضافاََ بر اینکه تمام محروومیت‌های شرکت از خدمات بانکی ( نظیر دریافت دسته چک یا تسهیلات) شامل مدیرعامل امضاء کننده چک هم می‌شود.

مسئولیت مدیر امضاء کننده چک پس از زوال سمت او:

در صورتی که مدیر عامل امضاء کننده چک تغیر کند و چک در زمان مدیر عامل بعدی برگشت بخورد، هر سه مسئولیت و همچنین محرومیت‌های بانکی همچنان با مدیری است که چک را امضاء کرده است؛ البته در خصوص مسئولیت کیفری اگر صادرکننده ثابت کند که برگشت چک مستند به عمل دیگری است همان شخصی که برگشت خوردن چک مستند به اوست مسئولیت کیفری دارد.

مدیری که چک را امضاء نمی کند مسئولیتی ندارد:

در چک صرفاََ مدیری مسئول است که چک را امضاء کرده است بنابراین مدیری که صاحب امضاء بوده است ولی چک را امضاء نکرده است هیچ مسئولیتی در خصوص آن چک ندارد؛ البته ممکن است به لحاظ اعتباری برگشت خوردن چک در سیستم بانکی برای همه مدیران شرکت آثار سوء داشته باشد خواه همه چک را امضاء کرده باشند یا فقط یکی از آن‌ها.

نکاتی که در هنگام صدورچک باید رعایت کرد:

1- درج بابت و علت صدورچک در متن چک

2- از صدور چک در وجه حامل خوداری کنید

3- امکان انتقال و ظهرنویسی چک را محدود یا سلب کنید

4- بر روی چک بنویسد بدون خط خوردگی و پشت نویسی

5- زدن تاریخ زیر امضای صادرکننده

6- تهیه تصویر از اصل چک و کارت ملی دریافت کننده چک در یک برگه و امضای آن توسط گیرنده

نکاتی که گیرنده چک باید رعایت کند:

1- بررسی اعتبار صادرکننده

2- بررسی انطباق امضای روی چک با نمونه امضاء صادرکننده در بانک

3- عدم دریافت حواله‌های موسسات مالی و اعتباری

4- تکیل بودن امضا و مهر در خصوص چک اشخاص حقوقی