بیمه قرارداد نوعی از بیمه تامین اجتماعی است که پرداخت کننده دستمزد به اشخاصی که کارکنان وی نیستند(اعم ازمشاوران و پیمانکاران و...) باید از مبلغ قراردادکسر کرده و نزد خود تا ارائه مفاصا حساب نگه دارد.
اگر کاری به صورت مقاطعه( پیمانکاری) به شخص حقیقی یا حقوقی واگذار شود، کارفرما چند تعهد دارد:
اول: پیمانکار و پیمانکاران فرعی را در قرارداد مکلف کند که کارگران خویش را بیمه نمایند و ضمن ارسال لیست اسامی کارکنان، حق بیمه آن‌ها رابپردازند.
دوم : بلافاصله پس از انعقاد قرارداد، یک نسخه از قرارداد به همراه نامه کارفرما به شعبه تامین اجتماعی محل اجرای پروژه تحویل و نسبت به دریافت ردیف پیمان اقدام کند
سوم: در خصوص رعایت شرایط حفاظت ایمنی و بیمه مسئولیت مدنی و ارسال لیست و پرداخت حق بیمه از سوی پیمانکار نظارت کند.
چهارم: از هر پرداخت، پنج درصد را کسر کند.
پنجم: آخرین قسط پیمانکار را نیز نزد خود نگه دارد و با ارائه مفاصاحساب، این قسط را به انضمام پنج درصد بهای کل کار را به پیمانکار پرداخت نماید.
ششم: با توجه به اینکه که کد بیمه با پایان قرارداد غیر فعال می‌شود بنابراین در صورت تمدید مهلت آن، مراتب حداقل یک ماه قبل از پایان قرارداد به منظور فعال نمودن و ارسال لیست کتباََ به شعبه تامین اجتماعی اعلام کند.
هفتم : پس از خاتمه قرارداد در مهلت قانونی مقرر نسبت به دریافت خلاصه عملکرد از پیمانکار اقدام کند.
هشتم: در صورت گذشت یک سال از تاریخ خاتمه، تعلیق یا فسخ قرارداد و عدم مراجعه پیمانکار به سازمان تامین اجتماعی جهت اخذ مفاصاحساب،پنج درصدبهای کل کار پیمانکار و قسط آخر را به حساب سازمان واریز نماید.
نرخ حق بیمه قرارداد:
حق بیمه قرارداد به صورت کلی، مشمول 2 نرخ اصلی است: اول16/67% که ناظر به قراردادهایی است که پیمانکار مصالح و ابزار ندارد و پیمان صرفاََ متضمن اجرت است مانند مشاوره؛ دوم:7/78% که ناظر به قراردادهایی است که تامین مصالح یا ابزارآلات با پیمانکار است.
قراردادهایی که مشمول بیمه قرادرداد نمی‌شوند:
- اگر پیمانکار حقیقی، موضوع پیمان را شخصاََ و بدون استفاده از کارگر انجام دهد از شمول ماده 38 قانون تامین اجتماعی خارج است زیرا فلسفه کسر 5% و عدم پرداخت آخرین قسط، تضمین حق بیمه کارگران است که در فرض اخیر موضوعاََ منفی است
- قرارداد تحقیق و پژوهش هم از شمول ماده 38 خارج بوده و نیازی به کسر حق بیمه ندارد.
- قرارداد خرید و فروش کالاهای ساخته شده، مشمول کسور حق بیمه نمی‌شوند اما اگر قرارداد جنبه سفارشی داشته باشد مشمول بیمه می‌شود؛ بنا براین خرید در و پنجره آماده مشمول کسر حق بیمه نمی‌شود اما اگر در و پنجره‌ای بر اساس درخواست مشتری ساخته و تحویل شود باید حق بیمه آن پرداخت شود؛ بنابراین نحوه تنظیم قرارداد در نحوه تشخیص موضوع اخیر می‌تواند موثر باشد؛ به عنوان مثال گذاشتن مدت جهت تحویل ممکن است قرینه این امر باشدکه کالا موجود نیست و جنبه سفارشی دارد
مزیت رد کردن بیمه از طریق کد پیمان:
اگر کارفرما در زمان شروع تا خاتمه پیمان از طریق کد پیمان، بیمه کارکنان رد کرده باشد، مبالغ پرداختی وی از16.67درصد بیمه قرارداد کسر می‌شود ولی متاسفانه گاه کارفرمایان تحت عنوان کد کارگاه ( شرکت) بیمه کارکنان را رد می‌کنند و امکان استفاده از مزیت اخیر را از دست می‌دهند.