مقدمه 

اولین تولید تجاری واکس پارافین در سال 1867 در آمریکا ثبت شده‌است. بخش سنگین تقطیر نفت خام که W.D) waxy.distilate) نام دارد، منبع تولید واکس است که از ابتدا نیز از همین منبع واکس تهیه می­‌شد. اولین روشی که برای استخراج پارافین به کار می­‌رفت مستلزم رقیق کردن W.D با بنزین، سرد کردن، مخلوط و سپس صاف کردن آن از طریق فیلترهای مخصوص بوده است. بعدها پی برده شده که W.D را می­‌توان بدون حضور یک رقیق ­کننده در فیلتر پرس plate-and framepress و در سرما صاف نمود. این روش تا سال 1930 به عنوان یک روش استاندارد تولید پارافین در صنایع نفتی به کار می­‌رفت. روش فیلتر پرس روغن زیادی در واکس جدا شده باقی می­‌گذاشت. در ابتدا برای کاهش محتوی روغن واکس، آن را با حلال­‌های مثل بنزین و حتی در بعضی موارد با آب داغ شست­‌و‌شو می‌­دادند ولی بعدها برای افزایش خلوص واکس از روش عرق‌کردن (sweating) استفاده شد. این فرایند تا سال­‌ها قبل یگانه روش تولید پارافین خالص بوده ولی در سالیان تحت‌الشعاع فرآیند­های روغن­‌گیری با حلال (solvent deoiling) قرار گرفته است. واکس روغن­‌دار اصطلاحی است که به واکس به دست آمده از عملیات فیلتر پرس زدن اطلاق می‌گردد. واکس تولیدشده به وسیله عملیات عرق کردن به نام اسکیل، پس از عملیات رنگ­‌بری واکس اسکیل سفید نامیده می‌شود. امروزه برای جدا‌سازی واکس از برش‌های نفتی از روش­ های متنوع استخراج با حلال استفاده می‌­کنند. واکس حاصل از فرآیند واکس­‌گیری با حلال نیز واکس روغن­‌دار نامیده می‌شود. هر چند به علت راندمان بهتر این روش درصد روغن آن از واکس روغن‌­دار بدست آمده از فیلتر پرس کمتر است.
در ادامه خلاصه‌‌ای از مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید پارافین جامد ارائه شده است.

معرفی محصول 

​پارافین یکی از پرمصرف‌ترین محصولات تولید­شده در صنایع پتروشیمی می‌باشد. این ماده از ترکیب مجموعه‌­ای از هیدروکربن‌ها تشکیل شده است و از نظر فیزیکی دارای حالت روغنی سفید رنگ، بی بو و مزه است. از نظر شیمیایی در دمای محیط دارای حالت جامد است.
مشهورترین کاربرد پارافین در شمع­‌سازی است زیرا این ترکیب به آرامی و بسیار تمیز می­‌سوزد. اما کاربرد­های پارافین بسیار گسترده­‌تر می­‌باشد. از این ماده در صنایع پتروشیمی به عنوان خوراک استفاده می­‌گردد. در تولید لاستیک و پلاستیک و PVC به عنوان نرم ­کننده و ضد ­احتراق در صنعت چرم­ سازی و دباغی و نساجی و کاغذ­سازی به عنوان پوشش­ دهنده، در تولید جلادهنده چوب، روغن‌های فشار بالا و روانکاری ماشین‌­آلات صنعتی کاربرد دارد.
همچنین در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز از پارافین به میزان گسترده‌­ای سود برده می‌­شود که از آن جمله می‌توان به تولید انواع کرم­‌های بهداشتی و آرایشی پوست و مو اشاره کرد.
هدف از انجام این مطالعات امکان‌سنجی، احداث واحد تولید پارافین در یکی از استان‌های کشور، با ظرفیت اسمی 6,000 تن پارافین جامد در سال می‌باشد.

معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول 

کد آیسیک محصولات طرح به شرح زیر است: ​

​شرح محصول​	​کد آیسیک 8 رقمی​	​کد آیسیک 10 رقمی​
​ پارافین جامد​	​ 23201311​	​ 2320512372​
​ پارافین مایع​	​ 23201312​	​ 2320512370​

پارافین جامد تحت زیر تعرفه 2712، مقررات گمرکی ایران با عنوان " وازلين؛ موم پارافين، موم نفتي با ذرات ريزمتبلور، موم اسلاك، اوزوكريت، موم لينييت، موم تورب، ساير موم‌هاي معدني و محصولات مشابه كه از سنتز يا به طريق ديگر به دست مي‌آيند،‌ حتي رنگ­‌شده " صادر و وارد می‌شود.
شرایط ورود کد 27129010 و 27129020، داشتن اجازه از وزارت بازرگانی و وزرات صنعت، معدن و تجارت، 5 درصد حقوق ورودی در سال 1399 (حقوق گمرکی 4% و سود بازرگانی 1%) می‌باشد.

واحدهای تولیدکننده محصول 

​این محصول تا انتهای سال 1398 دارای 123 واحد فعال فرآوری و بسته‌بندی بوده است. استان‌های تهران و اصفهان دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول هستند. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی لینک زیر کلیک کنید.

* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول

همچنین با کلیک بر روی کدهای تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با این کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.
* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 27129010

* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 27129020

کاربردهای محصول 

 کاربرد پارافین به طور کلی به صورت ذیل است:

1) شمع­‌سازي

2) روکش براي کاغذهاي مومی و پوشش‌­ها

3) موم پارافینی با درجه غذایی

4) پوشش‌هاي مواد قالب­‌گیري بسته

5) عامل ضد قالب، دافع رطوبت و گرد و غبار

6) عاملی جهت آماده‌سازي نمونه براي بافت­ شناسی

7) روان­‌کننده گلوله، به همراه مواد دیگري مانند روغن زیتون و موم

8) ساخت مداد ابرو و مداد رنگی

9) سوخت جامد براي موتورهاي راکت چندگانه سوز

10) ترکیباتی از موم موجی که براي گرفتن ناهمواري­ هاي سطح به کار می­‌رود.

11) ترکیباتی از موم سرشی که براي تخته‌هاي اسکی بکار می‌­رود.

12) کاهنده اصطکاك که براي هندریل‌ها و فضاهاي سیمانی بکار می‌­رود و نیز معمولا در چاپ صفحه نیز استفاده می­‌شود.

13) جوهر به عنوان پایه­‌اي براي رنگ­‌هاي سولید و بلوک­‌هاي رنگی مختلف در موم مورد استفاده در پرینترهاي حرارتی بکار می‌رود.

14) موم میکرو: افزودنی غذایی و عامل جداره­اي با شماره E, E905

15) مورد استفاده در پزشکی قانونی: براي آزمون نیترات با استفاده از موم پارافین به تشخیص نیترات­ ها و نیتریت‌هاي موجود در دستان مظنون به تیر­اندازي کمک می­‌کند.

16) عامل آنتیوزونانت: مخلوط پارافین و واکس­‌هاي میکرو که در ترکیبات لاستیک استفاده می‌­شوند که این عامل مانع از ترک‌خوردگی لاستیک می‌شود. واکس آنتیوزونانت را می­‌توان از موم مصنوعی، واکس FT و واکس فیشر تروپسچ تولید کرد.

17) ترموستات مکانیکی و محرك به عنوان دستگاهی براي فعال‌­سازي

18) پوتینگ پیکاپ­‌هاي گیتار که میکروپونیک ناشی از حرکات ظریف را کاهش می‌دهد.

19) حمام موم براي مقاصد زیبایی و درمانی

20) عامل ضخیم‌کننده بسیاري از پینت بال­‌ها که با کرایولا استفاده می‌­شود.

21) مرطوب­ کننده‌­اي موثر در لوازم آرایشی بهداشتی از قبیل وازلین

22) جلوگیري از اکسیداسیون سطوح فولادي و آهنی جلا ­داده ­شده

بازار محصول 

اندازه بازار جهانی موم پارافین تا سال 2025 به ارزش 9،820.5 میلیون دلار تخمین زده شده‌است. پیش­‌بینی می‌­شود افزایش مصرف موم پارافین به عنوان ماده اولیه در صنایع مختلف از جمله مواد غذایی، لوازم الکتریکی، پارچه، کاغذ و کشاورزی موجب گسترش بازار در طی سال­‌های اخیر شود. آسیا و اقیانوسیه تقریباً 30 درصد از سهم بازار جهانی موم پارافین را در سال 2018 پوشش داده است.
با توجه به کاربرد­های بسیار زیاد پارافین جامد مصرف این محصول در جهان روز به روز در حال افزایش می­‌باشد. انجام تحقیقات جدید در زمینه خواص، بهبود کیفیت و موارد مصرف این محصول نویددهنده افزایش تقاضا در این زمینه در سال­ های آتی می‌باشد. در بررسی­ های آماری نیز مشخص گردید که با توجه به وضعیت فعلی تولید، واردات و صادرات، محصول مورد بررسی در سال­‌های آتی کمبود عرضه خواهد داشت و درنتیجه احداث این واحد صنعتی ازلحاظ بازار مصرفی توجیه­­ پذیر خواهد بود.

روش تولید 

مراحل کار در این روش عبارت است از:

1. اختلاط حلال و خوراک

2. سرمایش

3. فیلتراسیون اولیه

4. استخراج با حلال

5. فیلتراسیون نهایی

6. قالب­گیری

7. بسته ­بندی پارافین­ ها

8. توزیع محصول

سرمایه گذاری طرح 

​شرح	​هزینه موردنیاز (میلیون ریال)	​معادل دلاری
​سرمایه ثابت	​2,294,119	8,193,282​
​سرمایه در گردش	​79,403	283,582​
​کل سرمایه گذاری	2,373,522	8,476,864​

*زمین مورد نیاز برای تولید 6,000 تن در سال پارافین جامد، 10,000 متر مربع می‌باشد.

*هر دلار معادل 280,000 ریال در نظر گرفته شده است.

هزینه تولید طرح 

هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 1,322,074 میلیون ریال می‌باشد.

شاخص های اقتصادی طرح 

 شاخص‌های اقتصادی طرح تولید پارافین جامد توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است:

شرح​	مقدار​	واحد​
​ارزش فعلی خالص (NPV)​	3,447,703.38​	​میلیون ریال
​​​نرخ بازده داخلی (IRR)​​	47.90	درصد​
​​​​دوره بازگشت سرمایه (PBP)​​	​2	سال​
تسهیلات پیشنهادی​​​	​1,376,000	میلیون ریال​