مقدمه
در حال حاضر میلیون‌ها حلقه تایر در محل‌های مختلف جمع‌آوری شده و میلیون‌ها حلقه نیز به صورت غیرقانونی در محیط‌زیست رها شده‌است. اندیشه بازیابی تایرهای مستعمل به طور جدی از 70 سال پیش در کشورهای صنعتی غرب پی‌ریزی شد و به موزات توسعه صنایع تایرسازی پیشرفت کرد. به‌طوریکه امروزه بازیابی تایرهای مستعمل به صورت‌های مختلف اعم از روکش، پودر و یا استفاده مجدد به عنوان ماده اولیه صنایع لاستیک‌سازی بیش از 60 % صرفه‌جویی در مواد اولیه را باعث گردیده‌است. بازیابی لاستیک، پلاستیک، کاغذ و... در کشورهای در حال توسعه که نه صاحب تکنولوژی و نه صاحب مواد اولیه کافی هستند، مساله مهمی است در ایران سالیانه حدود 8 میلیون حلقه تایر مصرف می‌شود که این تایرهای پس از فرسوده شدن به دور انداخته شده و سبب آلودگی محیط زیست می‌گردند. بازیابی اینگونه لاستیک‌ها ضمن جلوگیری از ایجاد مسائل آلودگی محیطی، می‌تواند کمکی در جهت تامین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت باشد.
یکی از موارد استفاده از آنها بازیافت جهت تولید شیلنگ‌های لاستیکی می‌باشد.
در کشور واحدهای متعددی در زمینه تولید شیلنگ و لوله‌های با قابلیت عبور آب، باد، گاز، روغن، مواد شیمیایی و... وجود دارند شیلنگ‌ها بر اساس قطر، میزان فشار، ضخامت و نوع مواد اولیه‌ای که از آن تولید می‌شوند به شیلنگ‌های لاستیکی و پلاستیکی قابل تقسیم هستند. از شیلنگ‌های لاستیکی برای مصارف خانگی و باغبانی استفاده و از شیلنگ‌های پلاستیکی مانند شیلنگ‌های هیدرولیک و پنوماتیک برای استفاده‌های خاص مانند جریان روغن داغ، مواد شیمیایی و نفتی استفاده می‌شود محصول تولیدی این طرح تولید شیلنگ باغبانی و خانگی لاستیکی می‌باشد که می‌تواند جایگزین شیلنگ‌های پلاستیکی باشد.
در ادامه خلاصه‌‌ای از مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید لوله‌های لاستیکی (شیلنگ) ارائه شده است.
معرفی محصول
شیلنگ لوله‌ای توخالی و انعطاف‌پذیر می‌باشد که برای حمل مایعات از یک محل به محل دیگر طراحی شده است.
گاهی اوقات به شیلنگ، لوله نیز گفته می‌شود در حالی که شیلنگ نرم و انعطاف‌پذیر است و لوله سخت و محکم است.
معمولا شیلنگ به صورت استوانه‌ای است که سطح مقطعی دایره‌وار دارد در طراحی شیلنگ عوامل متعددی نظیر کاربرد و عملکرد، اندازه شیلنگ، فشار و وزن شیلنگ، طول شیلنگ، سازگاری شیمیایی شیلنگ و... به‌طور مستقیم و غیرمستقیم دخیل است.
از نظر نوع مواد، اساسا دو نوع شلنگ وجود دارد:
1) شیلنگ‌های وینیل (ماده‌ی پلاستیکی ساخته شده از رزین پلیمری): شیلنگ‌های وینیل به خاطر وزن سبکشان، استفاده‌ی بسیار آسان و تنوع بالای آنها محبوب‌ترین نوع شیلنگ برای خانه‌داران به شمار می‌رود.
2) شلینگ‌های لاستیکی سنگین‌تر هستند و اغلب مورد توجه پیمانکاران و افراد حرفه‌ای است.
این شیلنگ‌ها برای کارهای سنگین و طولانی مدت استفاده می‌شود. (همچنین برخی از شلنگ‌ها به‌صورت ترکیبی از دو ماده ساخته می‌شوند که معمولاً با عنوان شیلنگ "لاستیک- وینیل" شناخته می‌شوند). برای رسیدن به مقاومت بیشتر در برابر فشار می‌توان شیلنگ‌ها را با الیاف و یا طناب فولادی تقویت کرد.
معرفی کد آیسیک و کد تعرفه محصول
| شرح محصول | کد آیسیک 8 رقمی | کد آیسیک 10 رقمی |
| شیلنگ لاستیکی سیستم سوخت‌رسانی خودرو | ۲۵۱۹۱۲۷۰ | 2519512378 |
| شیلنگ لاستیکی سیستم سرمایشی و گرمایشی خودرو | - | 2519512379 |
| شیلنگ و لوله لاستیکی ولکانیزه شده تقویت نشده | ۲۵۱۹۱۲۷۰ | 2519412305 |
| شیلنگ و لوله لاستیکی ولکانیزه شده تقویت نشده بدون لوازم و ملحقات | - | 2519512306 |
| شیلنگ و لوله لاستیکی ولکانیزه شده تقویت شده با مواد نسجی | - | 2519412311 |
لوله‌های لاستیکی تحت زیرتعرفه 4009، مقررات گمرکی ایران با عنوان "لوله و شيلنگ از كائوچوي ولكانيزه سفت نشده با يا بدون لوازم و ملحقات مربوطه (مثلاً، اتصالات، زانويي و اتصال لوله «فلانج»)"، با کدهای تعرفه گمرکی 40091200، 40091100 صادر و وارد می‌شود. شرایط ورود کد 40091100 و 40091200، داشتن اجازه از وزارت بازرگانی و وزرات صنعت، معدن و تجارت، 10 درصد حقوق ورودی در سال 1399 (حقوق گمرکی 4% و سود بازرگانی 6%) می‌باشد.
واحدهای تولید کننده محصول
این محصولات تا انتهای سال 1398 دارای 43 واحد فعال بوده است. استان تهران دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول می‌باشد. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی لینک زیر کلیک کنید.
* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول
همچنین با کلیک بر روی کدهای تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با آن کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.
* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 40091200
* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 400911
کاربردهای محصول
برخی از مزایاي لوله‌هاي لاستیکی:
لوله‌های لاستیکی آب به منظور استفاده آسان در سطوح صاف و ناهموار و همچنین برای مانور آسان در میان درختان و بوته‌ها و سایر موانع فیزیکی، تحت فشار طراحی شده است.
همچنین این لوله‌ها به خاطر رنج بالای دمایی مصرف در کلیه شرایط آب و هوایی قابل استفاده و با دوام می‌باشد.
شیلنگ‌های لاستیکی بر خلاف شیلنگ‌های ساخته شده از پی‌وی‌سی یا سایر پلاستیک‌ها در سرما خشک نشده و ترک نمی‌خورند و در گرما نرم و چسبنده نمی‌شوند و شکل خود را حفظ می‌کنند.
شیلنگ‌های لاستیکی به‌خاطر داشتن آنتی‌اکسیدانت و آنتی‌ازونانت مقاومت بسیار مطلوبی در شرایط جوی و تابش مستقیم نور خورشید دارند.
شیلنگ‌ها در آب و یا در محیط‌های دیگر برای انتقال سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای خاص شیلنگ‌ها عبارت‌اند از:
• شیلنگی که برای اهداف باغبانی و کشاورزی و به منظور آبیاری و انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• شیلنگ‌های آتشنشانی
• شیلنگ هوا در غواصی
• شیلنگ در سیستم ترمز هوا
• شیلنگ در سیستم ترمز خلا
• شیلنگ در قطعات خودرو
بازار محصول
اهمیت مقطعی از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و با توجه به اینکه سوزاندن و یا دفن تایرها دارای آثار مخرب زیست‌محیطی است در میان تمام راه‌های مطرح شده برای رهایی از زباله‌های لاستیکی، مهم‌ترین، سالم‌ترین و به صرفه‌ترین راه، بازیافت آنها می‌باشد. زیرا نه تنها به محیط زیست لطمه‌ای وارد نمی‌کند، بلکه از مصرف بسیاری از منابع و سوخت‌های فسیلی جلوگیری می‌کند و باعث صرفه‌جویی در انرژی می‌شود.
با توجه به سیاست کشورهای پیشرفته مبنی بر صرفه‌جویی در مصرف انرژی و بازیافت مواد بازار مصرف و متقاضیان برای تولید قطعات و لوله‌های لاستیکی بسیار زیاد می‌باشد.
محاسبات و شاخص‌های اقتصادی طرح نشان می‌دهد که طرح در صورت در اختیار داشتن یک مزیت رقابتی می‌تواند بازار را در دست گرفته و توجیه اقتصادی داشته باشد؛ پس به لحاظ اقتصادی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که طرح دارای توجیه مناسب بوده و اجرای آن می‌تواند نتایج مثبتی برای مجری و کشور در برداشته باشد.
روش تولید
در این سیستم ابتدا سیم طوقه لاستیک (تایر) توسط دستگاه‌های سیم‌کش خارج شده سپس تایر فاقد طوقه توسط تسمه نقاله به دستگاه خردکن هدایت می‌گردد. قطعات لاستیک خارج شده از خردکن توسط تسمه نقاله به خردکن ثانویه هدایت شده و به قطعات یک سانتی‌متری خرد می‌شوند. در مرحله بعد پس از عبور از مگنت جداسازی سیم فلزی از بافت تایر صورت می‌گیرد.
سپس عملیات جداسازی الیاف به‌وسیله سرند و سایکلون انجام می‌گیرد و پس از آن مواد وارد آسیاب‌های نهایی می‌شوند که به صورت گرانول و پودر نرم لاستیک در خواهند آمد. در این مرحله عملیات دقیق جداسازی الیاف و سیم فلزی از پودر لاستیک نیز صورت می‌گیرد و در نهایت محصول فوق بسته‌بندی می‌شود.
پودر لاستیک وارد دستگاه اکسترودر می‌شود، ماشین‌های اکسترودر برای شکل‌دهی اولیه لاستیک و پلاستیک جهت عملیات بعدی و نیز برای شکل‌دادن به محصولات نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سپس در دستگاه قالب‌زنی قرار می‌گیرد. پس از خنک شدن به اندازه‌های مورد نیاز بریده و بسته‌بندی می‌شوند.
سرمایه گذاری طرح
| شرح | هزینه موردنیاز (میلیون ریال) | معادل دلاری |
| سرمایه ثابت | 315,399 | 1,126,425 |
| سرمایه در گردش | 11,305 | 40,375 |
| کل سرمایه گذاری | 326,704 | 1,166,800 |
زمین مورد نیاز برای تولید 1100 تن در سال لوله‌های لاستیکی 5500 مترمربع می‌باشد.
هزینه های تولید طرح
هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 200,870 ميليون ريال می‌باشد.
شاخص اقتصادی طرح
شاخص‌های اقتصادی طرح تولید لوله‌های لاستیکی توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است.
| شرح | مقدار | واحد |
| ارزش فعلی خالص (NPV) | 228,123.59 | میلیون ریال |
| نرخ بازده داخلی (IRR) | 34.46 | درصد |
| دوره بازگشت سرمایه (PBP) | 3 | سال |
| تسهیلات پیشنهادی | 189,000 | میلیون ریال |