معرفی محصول
سویا سس یا سس سویا ماده‌ی طعم‌دهنده‌ای است که از سویا و گندم تخمیرشده به‌دست می‌آید. این ماده از چین آمده و بیش از ۱۰۰۰ سال است که از آن در پخت‌وپز استفاده می‌شود. امروزه سویا سس یکی از معروف‌ترین محصولات سویا در سرتاسر دنیاست. در بسیاری از کشورهای آسیایی، پای ثابت غذاهاست و در بقیه کشورهای دنیا هم استفاده می‌شود. شیوه‌ی تولید سس سویا می‌تواند بسیار متفاوت باشد که باعث تغییرات زیادی در طعم، بافت و همین‌طور فواید و البته خطرات آن برای سلامتی می‌شود.
چهار ماده اصلی سویا سس عبارت‌اند از:
- سویا؛
- گندم؛
- نمک؛
- عوامل تخمیر همچون کپک یا مخمر.
انواع سویا سس مقادیر مختلفی از این مواد اولیه را دارند که باعث می‌شوند رنگ‌ها و طعم‌های متفاوتی داشته باشد.
در این فهرست، نمک سهم بیشتری نسبت به بقیه دارد و ۳۸ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه (RDI) را تأمین می‌کند. اگرچه سویا سس مقدار نسبتا زیادی پروتئین و کربوهیدرات دارد، اما منبع مهمی از مواد مغذی محسوب نمی‌شود.
دو نوع سس اصلی سویا وجود دارد که عمدتاً در آشپزخانه های چینی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد: 1- سس تیره 2- روشن.
سس تیره مدت زمان بیشتری از تهیه آن می گذرد و رنگ قهوه ای- مشکی پیدا کرده و بافت آن قدری غلیظ تر است. نوع دوم رنگ ملایم تری دارد و قدری شورتر است. نوع دوم بیشتر در پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد چراکه سس تیره بوی تند و تیزی دارد و در اثر طبخ سبب از بردن طعم اصلی غذاها می شود. از سس تیره بیشتر در غذاهای قرمز رنگ استفاده می شود. یکی دیگر از مزایای سس سویای تیره ترد کردن گوشت کبابی است. شما می توانید پیش از کباب کردن گوشت آنرا برای 15 دقیقه در سس سویای تیره بخوابانید تا ترد و نرم شود. به هر حال در حین آشپزی بهتر است که هر دو نوع سس را در اختیار داشته باشید. سس سویا با طعم قارچ و میگو نیز وجود دارد.
در رستوران ها از سس تیره برای تیره کردن برنج استفاده می شود. به خاطر داشته باشید که بهترین انواع سس سویا انواع چینی آن هستند. سس تاماری سویا تاماری یکی دیگر از انواع ژاپنی سس سویا است که غلیظ است و طعم آن بسیار قوی است.
علاوه‌بر‌این، فرایندهای تخمیر، عمل‌آوری و پاستوریزه‌کردن منجر به ترکیب بسیار پیچیده‌ای از بیش از ۳۰۰ ماده می‌شوند که به سس سویا عطر، طعم و رنگ می‌دهند. این مواد عبارت‌اند از الکل‌ها، شکر ها، اسید آمینوهایی همچون اسید گلوتامیک و همین‌طور اسیدهای ارگانیکی همچون اسید لاکتیک. مقدار این مواد بسته به مواد اصلی، فشار کپک و روش تولید، تغییرات زیادی می‌کند.
فرآیند فرآوری تخمیر طبیعی در دمای محیط، 6 تا 12 ماه طول می کشید . سس سویا تهیه شده به این روش در نتیجه فعالیت هیدرولیتیکی چندین آنزیم میکروبی که توسط چند سویه میکروارگانیسم تولید می شوند و بر پروتئین ها ، لیپید ها و کربوهیدرات های سوبسترا اثر می کنند ، عطر فوق العاده ای دارد. عطر و طعم وکیفیت محصول به میکروارگانیسم های موجود در مخلوط و شرایط محیط، مانند دما ، رطوبت ، زمان تخمیر ، کیفیت آب ، مواد خام مصرفی و ... بستگی دارد. از آنجا که این فرآیند امکان تضمین کیفیت و کنترل استاندارد های کیفی و همچنین کنترل بهداشت را فراهم نمی کند، به همین دلیل و به دلیل تقاضای بالا برای بومی سازی سس سویا ، در نیمه دوم قرن بیستم تولید سس سویا تحت شرایط تخمیر کنترل شده که بر اساس متد ژاپنی بود شروع شد. امروزه کیفیت سس سویا تولیدی بهتر کنترل می شود و متد های کنترلی متفاوتی توسعه یافته است. بخش عمده این کارخانه های (80%) از تخمیر اقتصادی " کم نمک حالت جامد" استفاده می کنند که در مقایسه با تخمیر طبیعی ،شامل یک تخمیر کوتاه در دمای بالاتر است. حالت پودر شده ی سس سویا نیز بر اساس نیاز های امروزه مبنی بر انبارش مطمئن ، حمل و نقل و مصرف آسان تهیه شده است.
آمار محصول
| کد آیسیک محصول | ۱۵۴۹۴۱۲۳۹۶ |
| کد تعرفه گمرکی محصول | 21031000 |
| تعداد واحدهای فعال | 3 |
| تعداد واحدهای طرح | 0 |
کاربرد محصول
سس سویا را روی سالاد، جوانه گندم، غذاهای چینی، گوشت، انواع پلوها و حتی پیتزا می ریزند اما مصرف آن با گوشت (به خصوص ماهی و میگو) یا خوراک هایی که نیاز به افزودن نمک دارند، بهتر از مصرف آن همراه با سالاد است؛ به خصوص اگر از نمک زدن به غذا نیز اجتناب شود.
جایگزین کردن نمک سویا به جای نمک آشپزخانه یک عادت غذایی مناسب تلقی می شود؛ به ویژه اگر بیماری مانند فشار خون گریبان تان را گرفته باشد.
روش تولید
در مجموع دو مرحله تخمیر در فرآیند تولید سس سویا دخیل هستند.در عمل آوری سس سویا سه مرحله وجود دارد:
- تخمیر اسید لاکتیک باکتری های موجود در کوجی و به دنبال ان تولید اسید بیشتر توسط پدیکوکوس هالوفیلوس؛
- تخمیر الکلی توسط مخمر هایی مثل ساکارومایسس روکسی و و زیگوساکارومایسس سویا؛
- تکمیل تخمیر و رسیدن.
سس سویا نمونه معمول محصولاتی است که تولید آن ها شامل فعالیت کپک در یک فرآیند تخمیر دو مرحله ای است.
استاتر کپکی مورد استفاده اغلب به عنوان کوجی شناخته می شود . در مرحله اول تولید کوجی ، شرایط هوازی به کپک ها اجازه می دهد تا بر روی سوبسترا ارشد نموده و انواع مختلفی از انزیم های هیدرولیتیک لازم جهت مصرف ترکیبات ماکرو مولکولی موجود را تولید نمایند.
در مرحله دوم که به نام مرحله مش یا موردی نامیده می شود ، شرایط هوازی ایجاد می گردد.
بنابراین در این شرایط رشد کپک رشد نمی کند در تولید سس سویا این عمل با مخلوط نمودن کوجی با حجم تقریبا مساوی آب نمک صورت می گیرد و باعث ایجاد غلظت نهایی ۲۰-۱۷ درصد نمک می گردد. با وجود این که رشد کپک ها در این شرایط صورت نمی گیرد اما فعالیت مجموعه کامل از انزیم های هیدرولیتیک ادامه یافته و موجب شکستن پروتیین ها ، پلی ساکارید ها و اسید نوکلئیک و ایجاد یک مایع غنی از مواد مغذی محلول می گردد.
مشخص شده که اسید لاکتیک باکتری نمک دوست تترا گنوکولوس ها لوفیلوس و مخمر های زیگو سا کارومایس روکسی و تورولوپیسس نقش مهمی در این مرحله تولید به عهده دارند. مرحله موردی می تواند کاملا طولانی باشد. معمولا تایک سال یا بیشتر به طول می انجامد و در انتهای این مرحله جهت خروج هوا و مواد جامد باقی مانده ، مش پرس می گردد.
در مرحله بعد ممکن است این مواد جامد با آب نمک مخلوط شود و تحت یک فرآیند تخمیر ثانوی قرار گیرند و محصولی با کیفیت پایین تر را تولید نمایند. مایع حاصل احتمالا بعد از یک دوره رسانیدن پاستوریزه و صاف می گردد وسپس در داخل بطری بسته بندی می شود .
ماشین آلات موردنیاز
Plate Cooler
Colloid Mill
Plate and frame filter
Homogenizer
Storage Tank
Punching Machine
Filling Machine
Capping Machine
Inkjet printer
CIP Washing System
Water Treatment System
و...
خلاصه برآورد مالی
| شرح | مقدار/تعداد | واحد |
| ظرفیت سالانه محصول | 7200 | تن |
| تعداد افراد موردنیاز | 16 | نفر |
| مساحت زمین موردنیاز | 200 | متر مربع |
| خرید ماشین آلات | 7400 | میلیون ریال |