مقدمه
استفاده از سنگ و کاربردهای آن در طول تاریخ تغییرات زیادی کرده است و پتانـسیل‌هـای اقتـصادی آن نیـز دائمـا تغییر کرده است. سنگ در عصر حجر ابزاری برای دفاع و شکار بوده بعدها از آن ظروف نگهداری و طبخ غذا درست کرده‌اند و در دوران امپراتوری‌ها مجسمه سنگی و ستون‌های زیبا نماد و عظمت و قدرت شدند. امروزه سـنگ جزیـی مهم از هر ساختمانی است. استفاده از پلاک سنگ برای نمای ساختمان در کـشور از زمـان‌هـای قـدیم رواج داشـته است. اما استفاده وسیع و فراگیر آن در کشور حدود 50 سال پیش با ورود اولین کارخانه ماشینی تولیـد پـلاک (سـال 1317) با ورود یک خط کامل آلمانی توسط آستان قدس رضوی در مشهد رواج یافت. با توجه به بازار داخل مصالح پوششی و امید به رونق ساختوساز در سال‌های آتی، این صنعت رونق بیشتری در سرتاسر جهان پیدا کرده است..
در ادامه خلاصه‌‌ای از مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید سنگ مصنوعی ارائه شده است.
معرفی محصول
سنگ‌هاي مصنوعي از تركيب مجدد سنگ‌هاي طبيعي با مواد افزاينده ديگر بدست مي‌آيند كه به آنها وزن كمتري داده و در نتيجه نصب آنها سريع‌تر مي‌شود. اين سنگ‌ها از تركيب سيمان، رس‌ها، آگرگات‌هاي سنگ‌هاي ضايعاتي و خاك‌هاي سبك وزن ساخته می‌شوند. مواد بكار رفته در اين سنگ‌ها تماما كيفيتي مبتني بر ملاحظات محيطي و انساني دارند. رنگدانه‌هاي اكسيدآهن رنگ مورد نظر را به اين سنگ‌ها مي‌دهد. تركيبي كه از اين راه بدست مي‌آيد در قالب‌هايي ريخته مي‌شود كه داراي نقش و نگارهاي سنگ‌هاي طبيعي مي‌باشند و به اين سنگ‌ها سيمايي كاملا طبيعي مي‌دهد. از نظر قيمت سنگ‌هاي مصنوعي قيمتي به مراتب كمتر از سنگ‌هاي طبيعي دارند چرا كه كارهاي دشواري كه روي سنگ طبيعي براي رساندن آن به بازار و قابل استفاده‌كردن آن انجام مي‌شود در مورد سنگ‌هاي مصنوعي غيرضروري مي‌نمايد و داراي وزني كمتر و ضخامتي كوچك‌تر مي‌باشند كه به ما اين اجازه را مي‌دهد كه سه برابر سنگ‌هاي طبيعي بتوانيم آنها را بكار ببريم. علاوه بر مقاومت ساختاري آنها در فنداسيون‌هاي خاص توانايي تحمل بارهاي زياد را به آنها مي‌دهد. سنگ‌هاي مصنوعي در واحد مترمربعي براي قطعات تخت به فروش مي‌رسند و بسته‌بندي آنها در جعبه‌هاي چوبي دستي انجام مي‌شود. وزن سنگ‌هاي مصنوعي بسته به مدل آنها مختلف است و در رنج 15 كيلوگرم بر مترمربع در قطعات كوچك تا 37 كيلوگرم بر مترمربع در مدل‌هاي بزرگ قرار مي‌گيرد. رنگ سنگ‌هاي مصنوعي در گذر زمان از بين نمي‌رود چرا كه رنگ اين سنگ‌ها بخشي از ساختار سنگ شده و در زماني كه سنگ درحال قالب‌گيري بوده است ثابت شده‌است. تجربيات كاري نشان داده است كه تغيير قابل مشاهده‌اي در رنگ اين سنگ‌ها حتي پس از گذر زمان‌هاي طولاني و تحت شرايط آب‌وهوايي مختلف مثل تغييرات فصلي و بدي آب‌وهوا ايجاد نشده‌است.
هدف از اجرای این طرح، احداث کارخانه تولید سنگ مصنوعی با ظرفیت 30000 تن در سال، در یکی از استان‌های کشور است.
معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول
کد آیسیک محصولات طرح به شرح زیر است:
| شرح محصول | کد آیسیک 8 رقمی | کد آیسیک 10 رقمی |
| سنگ مصنوعی | 26961211 | _ |
| سنگ ساختماني تزييني ساخته شده از خرده سنگ | _ | 2699312319 |
| سنگ ساختماني تزييني ساخته شده از خرده سنگ و ملات رزين | _ | 2699412320 |
| سنگ ساختماني تزييني ساخته شده از خرده سنگ و ملات سيمان | _ | 2699412321 |
سنگ مصنوعی تحت زیر تعرفه 6802، مقررات گمرکی ایران با عنوان "سنگ تراش‌پذير كار شده يا سنگ ساختمان (به استثناي سنگ لوح) كار شده و اشيای ساخته شده از اين سنگ‌ها، غير از سنگ‌هاي شماره 01 68، مكعب بزرگ يا كوچك براي موزائيك‌كاري و همانند، از سنگ طبيعي (از جمله سنگ لوح)، حتي روي تكيه‌گاه؛ دانه تراشه و پودر، از سنگ طبيعي (همچنين سنگ لوح)، كه به طور مصنوعي رنگ‌شده باشند." صادر و وارد می‌شود.
شرایط ورود کد 68029990 ، داشتن اجازه از وزارت بازرگانی و وزرات صنعت، معدن و تجارت، 55 درصد حقوق ورودی در سال 1399 (حقوق گمرکی 4% و سود بازرگانی 51%) می‌باشد.
واحدهای تولیدکننده محصول
این محصول تا انتهای سال 1398 دارای 84 واحد فعال فرآوری و بسته بندی بوده است. استان‌های لرستان و یزد دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول هستند. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی لینک زیر کلیک کنید.
* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول
همچنین با کلیک بر روی کد تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با این کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.
* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه 68029990
کاربردهای محصول
سنگ آنتيك از قرار دادن قطعات شكسته، ضايعات و باطله‌هاي سنگ‌هاي تزئيني و چسباندن آنها با ملات‌هایي كه پايه رزيني دارد توليد می‌شوند. ايده پديدآمدن سنگ‌هاي آنتيك از آنجا شكل گرفت كه طراحان و معماران به منظور هرچه زيباتركردن فضاها اعم از فضاهاي بيروني و دروني ساختمان‌ها و كفپوش‌ها و محوطه سازي‌هاي بيروني نياز به سنگ‌هايي با فاكتورهاي مورد نظر خود را احساس مي‌نمودند. این سنگ‌ها بیشتر در کف سازی، کف برافراشته، میزکار آشپزخانه، روکش‌ها، روکش داخلی و وسایل حمام برای یک پروژه ساخت وساز تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به علاوه پيشرفت صنعت ساختمان و سليقه‌هاي مختلف اين نياز را بيان مي‌كرد كه سنگ‌هايي با طرح‌هاي مختلف و فاكتورهاي فيزيكي و مكانيكي كيفيت بالا و قيمت مناسب بايد در دسترس باشد.
بازار محصول
این سنگ‌ها بیشتر در کف سازی، کف برافراشته، میزکار آشپزخانه، روکش‌ها، روکش داخلی و وسایل حمام برای یک پروژه ساخت وساز تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کاربردها منجر به افزایش تقاضا برای سنگ مصنوعی خواهد شد. رشد صنعت ساختمان و ساختوساز در سراسر جهان بازار سنگ مصنوعی را هدایت کرده‌است.
بیشترین واردات این محصول از کشورهای کره، چین و امارات متحده عربی بوده است و بیشترین صادرات این محصول به کشور عراق و قطر بوده است.با توجه به بازار داخل مصالح پوششی و امید به رونق ساختوساز در سال‌های آتی، این صنعت در سال‌های آتی رونق بیشتری در ایران و جهان خواهد داشت. شرکت‌ها و قدرت‌های بزرگ این صنعت در دنیا روز به روز بر کیفیت، زیبایی و دوام محصولات و همچنین خدمات مشاوره، اجرا و پس از اجرا می‌افزایند و با راه‌حل‌های مهندسی مشتری را ترغیب به خریدن این محصولات می‌کنند.
همچنین با بررسی جدول موازنه عرضه و تقاضا پی می‌بریم که در سال‌های آتی مازاد عرضه خواهیم داشت، بر اين اساس ايجاد واحد توليد سنگ مصنوعي با هدف صادرات داراي توجيه اقتصادي مي‌باشد. همانطور که در آمار واردات و صادرات مشاهده شد، واردات محصول در سال 1398 به صفر رسیده است که همین موضوع نشاندهنده خودکفایی در تولید این محصول است. با توجه به مزایای سنگ مصنوعی در مقابل سنگ طبیعی و قیمت ارزان‌تر آن، به لزوم تولید بالای این محصول در جهان و داخل کشور پی می‌بریم.
روش تولید
سيستم توليد سنگ مصنوعي فشرده سازي تحت شرايط خلا و ايجاد فشار و لرزش است كه اين امكان را مي‌دهد تا با تركيبات خشك مواد مخلوط شده، شكل گرفته و به سنگ تركيبي با كيفيت بسيار بالايي تبديل شود. سنگ مصنوعي مي‌تواند مستقيما به اسلب‌هايي با ابعاد و ضخامت‌هاي متفاوت تبديل شود و يا به بلوك‌هايي با مكعب‌هايي مختلف بريده شده و بعدا به ضخامت‌هاي متفاوت درآيد.
سرمایه گذاری طرح
| شرح | هزینه موردنیاز (میلیون ریال) | معادل دلاری |
| سرمایه ثابت | 934,715 | 3,338,268 |
| سرمایه در گردش | 22,259 | 79,496 |
| کل سرمایه گذاری | 956,973 | 3,417,764 |
زمین مورد نیاز برای تولید 30000 تن در سال سنگ مصنوعی، 30,000 مترمربع می‌باشد.
*هر دلار معادل 280,000 ریال درنظر گرفته شده است.
هزینه‌های تولید طرح
هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 435,827 میلیون ریال می‌باشد.
شاخص اقتصادی طرح
شاخص‌های اقتصادی طرح تولید سنگ مصنوعی توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است.
| شرج | مقدار | واحد |
| ارزش فعلی خالص (NPV) | 778,476.71 | میلیون ریال |
| نرخ بازده داخلی (IRR) | 35.96 | درصد |
| دوره بازگشت سرمایه (PBP) | 3 | سال |
| تسهیلات پیشنهادی | 561,000 | میلیون ریال |