خلاصه مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید کربنات کلسیم رسوبی

مقدمه 

 به دلیل فراواني معادن با درجه خلوص بالای سنگ‌های کربناته در جهان از دیر باز منابع معدني مذکور به صورت‎‌های مختلف در امر تولید مواد و مصالح ساختماني و صنایع دیگر بهره‎‌برداری شده‌اند به گونه‌ای که از قرن‌ها پیش پروسه‌های کلسینه کردن، پودر کردن، اختلاط و تولید ملات‌های گوناگون کربناته و آهکي شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

در ادامه خلاصه‌‌ای از مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) تولید کربنات کلسیم رسوبی ارائه شده است.

معرفی محصول

کربنات کلسیم جامد سفید رنگی است که به طور فراوان در ترکیب صخره‌ها در تمام نقاط جهان یافت می‌شود. مهمترین کانی­ های آن آراگونیت، سنگ آهک، ماربل و تراورتن است. به مقدار بسیار کم در آب حل می‌شود. اما در آبی که CO2 محلول داشته باشد، به طور کامل حل شده، ایجاد کربنات کلسیم می‌کند. انحلال کربنات کلسیم در آب­ های جاری که مقداری CO2 محلول دارند، باعث ایجاد سختی در آب می‌شود.

هدف از اجراي طرح احداث کارخانه تولید کربنات کلسیم رسوبی واقع در یکی از استان‌های کشور، با ظرفیت اسمی 200,000 تن در سال می‌باشد.
این واحد تولیدی ظرفیت درنظر گرفته شده را در 300 روز کاری در سال و 3 شیفت کاری 8 ساعته در روز با تعداد پرسنل 70 نفر، برآورده می‌سازد.

معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول 

کد آیسیک محصولات تولیدی طرح به شرح زیر است:

کربنات کلسیم تحت زیرتعرفه 2836، مقررات گمرکی ایران با عنوان "كربنات‌‌ها؛ پراكسوكربنات‌‌ها (پركربنات)؛ كربنات آمونيوم تجارتي كه داراي كاربامات آمونيوم باشد"، کد تعرفه گمرکی 28365000 صادر و وارد می‌شود.

واحدهای تولیدکننده محصول

این محصولات تا انتهای سال 1398 دارای 28 واحد فعال بوده‌اند که در مجموع 543,666 تن تولید داشته‌اند. استان‌‌‌های همدان و قزوین دارای بیشترین واحد تولیدکننده این محصول هستند. برای مشاهده جزئیات دقیق واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث تولید محصول بر روی لینک زیر کلیک کنید.

* مشاهده واحدهای فعال و واحدهای در حال احداث محصول
همچنین با کلیک بر روی کدهای تعرفه زیر میزان صادرات و واردات صورت گرفته با این کد، کشورهای وارد کننده، صادر کننده و... قابل مشاهده است.
* مشاهده واردات و صادرات محصول با کد تعرفه  28365000

کاربردهای محصول 

کربنات کلسیم به عنوان پرکننده شامل پودرهای طبیعی، محصولات رسوبی و دولومیت به صورت وسیعی در صنایع مختلف مصرف می­‌شوند.

مهمترین مصارف برای کربنات کلسیم رسوبی عبارت‌اند از: کاغذ، رنگ و پوشاننده‌­های سطح پلاستیک‌ها، انواع چسب، مواد بتونه ­کاری، پلیمرها، کود شیمیایی، خوراک دام، صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنایع آرایشی، حشره ­کش‌ها و سموم، پاک­ کننده‌ها، شیشه و سرامیک، گوگرد­زدایی از گازها و تصفیه آب.

بازار محصول 

در سال 2003 چین دارای 380 تولیدکننده کربنات کلسیم رسوبی بوده است. ظرفیت تولید چین در این سال به 2.57 میلیون تن رسید که شامل 450 هزار تن انواع قطعات فعال، 65 هزار تن موارد ریز (0.1 – 1 میکرون) و 122 هزار تن نانو ذرات بوده است. همچنین چین در این سال دارای 260 تولیدکننده کربنات کلسیم بوده است که در مجموع تولید آنها 2.8-3 میلیون تن شامل 600 هزار تن انواع قطعات فعال بوده است.
در کشور فنلاند 7 کارخانه تولید ppc وجود دارد که تولید آنها در سال 2001 حدود 420 هزار تن بوده است.
smi بزرگترین تولیدکننده pcc در جهان است. تولید آن به بیش از 4 میلیون تن در سال می‌رسد که بیش از 55 کارخانه در 18 کشور جهان از جمله آمریکا و انگلیس تولید می‌شود و انواع محصولات قابل مصرف در صنایع کاغذ، رنگ، پلاستیک و ... را شامل می‌شود.
میزان تولید pcc با عیار غیر قابل مصرف در صنایع پوشش در نواحی شمالی و غربی اقیانوس آرام (واشنگتن، بریتسش، کلمبیا و...) در حدود 1.2 میلیون تن می‌باشد. چندین واحد تولیدکننده pcc در ایالت واشنگتن وجود دارد. مواد اولیه این کارخانه‌ها از معدن texad island تامین می‌شود. ماده اولیه در کارخانه longview کلسینه شده و سپس به کربنات کلسیم رسوبی تبدیل می‌شود. محصول کارخانه در کارخانه کاغذسازی weyerhauser مصرف می‌شود.

با توجه به نیاز شدید کشور به کاغذ و افزایش قیمت آن در بازارهای جهانی و آسیا تولید محصول با کیفیت بالا و قیمت مناسب تولیدکنندگان داخلی کاغذ  را در رفع نیاز کشور یاری خواهند کرد.

رنگ و رزین یکی از اقلام عمده صادراتی ایران می‌باشد که این کالاها به کشورهایی مانند افغانستان، ترکمنستان و.... بنابراین از آنجا که کربنات کلسیم یکی از مواد اولیه مهم مورد مصرف در صنایع رنگ است بنابراین بازار مناسبی برای محصول توسط صنایع رنگ­سازی بوجود آمده است و بر روند تقاضای آن افزوده خواهد شد.

مجموع ملاحظات ياد شده نشان مي‌­دهد كه با رفع مشكلات موجود و هماهنگي بيشتر ميان كارفرمايان داخلي و پيمانكاران با سازندگان اين تجهيزات، سرمايه­ گذاري در اين حوزه مي ­تواند به يكي از سودآورترين فرصت‌­هاي سرمايه‌گذاري در بخش توليد مواد اولیه صنایع دارویی غذایی و دیگر صنایع وابسته به محصول شود. به مجموع اين ملاحظات بايد طرح‌هاي متعدد منطقه­ اي و بين­ المللي را نيز افزود كه آينده بسيار درخشان­‌تري را براي فعالان اين صنعت ترسيم مي­‌كند.

روش تولید 

مراحل کار در این روش عبارت است از:

1)برداشتن سنگ آهک از معدن

2)خردایش سنگ آهک

3)سرند و دانه‌­بندی

4)کلسیناسیون در کوره

5)خنک­ کاری

6)انتقال آهک به شیر آهک­ساز

7)جداسازی ذرات توسط سرند

8)انتقال شیر آهک به تانک بهبودبخش

9)مخلوط شدن ذرات باقی­‌مانده

10) انتقال شیر آهک به کلاسیفایر

11) جداسازی ذرات مخلوط نشده

12) انتقال شیر آهک به هیدروسیلیکون­‌ها برای جداسازی بیشتر

13) تغذیه آب موردنیاز به شیر آهک

14) انتقال شیر آهک به راکتورها

15) تولید کربنات کلسیم رسوبی

16) انتقال کربنات کلسیم رسوبی به فیلتر و جداسازی آب از کربنات کلسیم رسوبی

17) انتقال کربنات کلسیم رسوبی توسط نقاله­‌ها به خشک­ کن

18) استخراج نهایی آب

19) کاهش اندازه ذرات به مقدار لازم و مورد نظر

20) انتقال کربنات کلسیم به سیلو و ذخیره در سیلو

21) انتقال محصول به سیستم بسته­‌بندی

22) توزیع محصول

سرمایه گذاری طرح 

 زمین مورد نیاز برای تولید 200,000 تن در سال کربنات کلسیم رسوبی، 90,000 مترمربع می‌باشد.

*هر دلار معادل 280,000 ریال درنظرگرفته شده است. 

هزینه تولید طرح 

هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 7،393,255 میلیون ریال می‌باشد.

شاخص های اقتصادی طرح 

شاخص‌های اقتصادی طرح تولید کربنات کلسیم رسوبی توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است.