خلاصه مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) احداث اقامتگاه بومگردی

مقدمه 

 امروزه گردشگری یکی از پررونق‌ترین فعالیت‌های اقتصادی جهان است. این صنعت اکنون در بسیاری از کشورها با رشد سریع‌تر نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی و با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، یک صنعت پیشرو تلقی می‌شود. امروزه گردشگری به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صاردات نامرئی نام نهاده‌اند.
در تقسیم‌بندی مهم‌ترین منابع درآمدزایی در جهان، صنعت اکتشاف نفت و بهره‌برداری از آن به‌عنوان پردرآمدترین فعالیت صنعتی مطرح می‌شود و پس از آن صنعت خودروسازی و در رتبه سوم گردشگری و جذب گردشگر قرار دارد. این تقسیم‌بندی از چند جنبه حائز اهمیت است؛ اولین مطلب قابل توجه آن است که انسان در تولید اصلی‌ترین منبع درآمدزایی خود هیچ نقشی ندارد زیرا نفت حاصل فرآیند‌های بیولوژیک طبیعی است و انسان با استخراج آن، این محصول ارزشمند را به بهره‌وری می‌رساند اما باید توجه داشت که این منبع زوال‌پذیر است و نمی‌توان با ترسیم آینده‌ای روشن از آن به‌عنوان زیرساخت اقتصادی نام برد و اگر از صنعت ماشین‌سازی بگذریم به گردشگری می‌رسیم که دومین مطلب قابل توجه از آن سرچشمه می‌گیرد. می‌توان چنین ارزیابی کرد که گردشگری صنعتی پایدار است و با شتاب جهان به سوی زندگی ماشینی، اهمیت خود را در زندگی فردی و اجتماعی بشر نمایان می‌سازد.
گردشگری سرمایه‌ای ارزشمند است که می‌توان با صرف هزینه معمول آغازین، بهره‌وری پرسود دائمی‌ را از آن انتظار داشت. حال اگر به صنعت ماشین‌سازی برگردیم، درمی‌یابیم که برخلا‌ف پیشرفت تکنولوژی و طبق ‌پیش‌بینی کارشناسان، در آینده‌ای نزدیک تحولی اساسی در این چیدمان به‌وجود خواهد آمد. به‌طوری که گردشگری با در اختیار گرفتن فناوری‌های پیشرفته و با توجه به رویکرد کشورها، رتبه اول درآمدزایی ارزی را در کشور‌های جهان به خود اختصاص خواهد داد.
به واسطه ماهيت پيچيده گردشگري به طور عام و گردشگري روستايي به طور خاص ارائه تعريف همه‌پسند و يكسان از اين نوع گردشگري دشوار است. به همين دليل پژوهشگران تعاريف زيادي از گردشگري روستايي ارائه داده‌اند. آنان واژه‌هاي بسياري براي تعريف اين نوع گردشگري همچون گردشگري مزرعه‌اي، گردشگري كشاورزي، اكوتوريسم و حتي گردشگري سبز به كار برده‌اند. در يك مفهوم كلي مي‌توان گردشگري روستايي را فعاليت گردشگري در محيط روستا دانست و يا در يك حوزه كاربردي وسيع‌تر، آن را فعاليت‌هاي گردشگري در حوزه غيرشهري كه فعاليت انساني در آن اقتصاد وابسته به زمين است تعريف نمود، اما ذكر اين نكته ضروري است كه اگر گردشگري روستايي را بخواهيم بنابه تعاريف فوق تنها به تمامي فعاليت‌هاي گردشگري درون روستا خلاصه كنيم از درك تمامي ابعاد آن ناتوان خواهيم بود. بر اين مبنا با در نظر گرفتن محيط روستا و پيرامونش گردشگري روستايي را مي‌توان اينگونه تعريف كرد:
گردشگري روستايي عبارت‌است از فعاليت‌ها و گونه‌هاي مختلف گردشگري در محيط‌هاي مختلف روستايي و پيرامون آن‌ها كه در بردارنده ارزش‌ها و آثار متفاوتي براي محيط زيست روستا (طبيعي/ انساني) مي‌باشد.
بر اين اساس مي‌توان گردشگري روستايي را در برگيرنده زمينه‌هاي مختلف فعاليت‌هاي گردشگري چون سكونتگاه‌ها، رويدادها، جشنواره‌ها، ورزش‌‎ها و تفريحات گوناگون دانست كه در محيط روستا شكل مي‌گيرند.
در ادامه خلاصه‌‌ای از مطالعات امکان‌سنجی (طرح توجیهی) احداث اقامتگاه بومگردی ارائه شده است.

معرفی خدمات

 اکوتوریسم سفر و بازدید از زیست بوم یک منطقه است به طوری که تمام ویژگی‌های محیطی، فرهنگی، طبیعی، اجتماعی اصیل منطقه حفظ شود. عموما مناطق انتخاب شده جهت توسعه بوم گردی در ایران و جهان دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و جالب توجهی برای گردشگران هستند که در مناطق بکر و بومی یک کشور ایجاد می‌شوند.
با توجه به تنوع اقلیم و فرهنگ، کشور ایران پتانسیل بسیار بالایی برای اجرای طرح های بومگردی دارد. امروز در کشور ایران در استان‌های اصفهان، شیراز، یزد، شمال کشور، استان‌های کویری انواع مختلف اقامتگاه‌های بوم گردی با ارائه خدمات مناسب فعالیت می‌کنند.
از جمله فواید بومگردی در ایران استفاده همزمان از پتانسیل‌های زیست محیطی و فرهنگی در کنار درآمدزایی بسیار عالی برای ساکنان یک منطقه است. به طوری‌که گردشگران علاقه‌مند به تورهای داخلی به جای رزرو هتل ترجیح می‌دهند از هتل‌های سنتی و اقامتگاه‌های بومی استفاده کنند. این امر نشان می‌دهد که گردشگران به دنبال تجربه زندگی آرام و به دور از هیاهوی شهری هستند و تمایل دارند با محلیان تعامل داشته باشند. خوشبختانه در زمینه توسعه بوم گردی در ایران فعالیت‌های بسیاری انجام شده است که یا به وسیله ارگان‌های خاص دولتی و یا به همت بومیان یک منطقه صورت گرفته‌اند.
اقامتگاه‌های بوم‌گردی طیف گسترده‌ای از انواع میزبانی را شامل می‌شوند. با توجه به اهداف، تاریخچه و چگونگی واکنش به ارزش‌های اکولوژیکی می‌توان آن‌ها را در دسته‌بندی‌های متعددی قرار داد.
-بوم‌گردی‌های مدل:
این نوع اقامتگاه‌ها در واقع مدل‌هایی از خانه‌های سنتی هستند. امکان دارد این خانه‌ها همان نوع خانه‌ای باشد که مردم بومی زندگی می‌کنند یا خانه‌ای بازسازی شده باشد که حالا هیچ کدام از خانه‌های اطراف به آن شکل ساخته نمی‌شوند.
-مجموعه‌های گردشگری Ecoresort:
این نوع مجموعه‌‌‌‌‌های گردشگری از نظر ابعاد، موقعیت و اهداف با اقامتگاه‌های مدل تفاوت دارند. بیشتر Ecoresort در نزدیکی ساحل هستند. به طور معمول چندین واحد اقامتی در کنار رستوران، کافه، سالن‌های ماساژ و … ساخته می‌شود.
تورهای برگزار شده در این نوع اقامتگاه‌های بوم‌گردی با این محوریت اجرا می‌شوند که مشتریان در همان محدوده بمانند و بیشتر وقت خود را صرف استفاده از خدمات مجموعه کنند.
-کمپ‌های طبیعی:
اکثر این نوع اقامتگاه‌ها خانه‌های سنتی کوچکی هستند که در دل طبیعت ساخته شده‌‌‌‌اند. امکان دارد این خانه‌های روستایی باشند که به مسافران اجاره داده می‌شوند. حتی امکان دارد مهمان‌ها در کنار میزبان ساکن شوند.
این نوع اقامتگاه‌ها کمتر تحت تاثیر قوانین دست و پاگیر هستند اما با بیشتر استاندارهای بوم‌گردی مطابقت دارند. در میان انواع اقامتگاه بوم گردی این نوع کمترین خدمات را داشته باشد. برای مثال، راهنمایی وجود نداشته باشد.
دهکده‌های روستایی و گردشگری کشاورزی:
این نوع از دهکده‌ها در واقع جمعی از افرادی هستند که در همان حال که مشغول زندگی و کشاورزی یا دامپروی هستند، از گردشگرها میزبانی می‌‌کنند. گردشگران هم در کنار اهالی بومی مشغول کشاورزی می‌شوند.
در این مدت مهمان‌ها مثل اعضای خانواده در همه کارها و بخش‌های زندگی مشارکت می‌کنند. در ایتالیا این نوع از بومگردی رواج بیشتری دارد. مزه کردن طعم غذاهای محلی و ارگانیک از جذابیت‌های اصلی این سبک سفر است.

 معرفی کد آیسیک و کد تعرفه گمرکی محصول

 طرح مذکور خدماتی می‌باشد و کد آیسیک و کدتعرفه گمرکی ندارد.

مزیت‌های خدمات

 گردشگری روستایی به عنوان عاملی جهت رشد اقتصاد روستاها در منطقه مي‌تواند حائز اهمیت فراوانی باشد. با تعريف و توسعه امكانات گردشگري در روستاهای کشور مي‌توان يك منطقه گردشگري مناسب با استفاده از پتانسيل‌هاي مختلف موجود به وجود آورد، که منتج به تنوع جاذبه‌هاي گردشگري در منطقه، تنوع گردشگري و به تبع آن تعدد و ازدياد گردشگر و در نهايت آوردهاي اقتصادي را به همراه خواهد داشت.
صنعت گردشگری، بزرگترین و متنوع‌ترین صنعت در دنیا به حساب می‌آید. تأثیر گردشگری بر افزایش میزان اشتغال و درآمدهای ارزی، رونق صنایع داخلی، گسترش همکاری‌های بین‌المللی موجب شده است تا نگرش کشورهای دنیا به مرز آن تغییر یافته و جایگاه مهمی در سیاست‌گذاری دولت‌ها پیدا کند.
گردشگري به عنوان يك پديده اجتماعي _ فرهنگي در روابط بين جوامع و فرهنگ‌‏ها اثرات عميقي بر جامعه مي‏‌گذارد و منشاء تغيير و تحولات و الگوبرداري‌هاي گوناگون مي‌‏شود. محيط فرهنگي ـ اجتماعي بستر فعاليت صنعت گردشگري به شمار مي‌‏رود. بنابراين فرهنگ جامعه و گردشگري ارتباط متقابل با يكديگر دارند. اين ارتباط از دو جنبه قابل بحث است: 1) تأثير فرهنگ و جامعه بر گردشگري. 2) تأثير گردشگري بر فرهنگ و جامعه.

بررسی بازار

 گردشگري روستايي به عنوان پارامتري براي توسعه منطقه‌اي، توسعه بر پايه جلوه‌اي از شناختن استعداد و توان منطقه و گسترش خردمندانه براي مناطقي كه بايد از استانداردهاي ويژه توسعه گردشگري بهره‌مند باشند را در بر مي‌گيرد كه در چارچوب منطقه‌بندي فضاها باري تعيين كاربري زمين اعمال مي‌شود. با منطقه‌بندي گردشگري روستايي، توسعه فضاهاي ويژه و مناسب انجام مي‌پذيرد و در نتيجه فضاهاي ديگر دست نخورده باقي مي‌ماند. در يك كليت منسجم مي‌توان اهداف توسعه منطقه‌اي را در زمينه گردشگري روستايي رشد توليد منطقه‌اي؛ افزايش درآمد يا تعداد مشاغل، انعطاف پذيري تجهيزات گردشگري براي تضمين موارد استعمال متعدد و توجه به سرمايه گذاري محلي دانست كه در جنبه‌هاي غير اقتصادي نيز اهدافي چون نگهداري و حفظ آسايش و رفاه ساكنان، تضمين تفريحات و مراقبت از ارزش‌ها و سخن فرهنگي را به دنبال دارد. سرمايه‌داري در عصر ما صنعت گردشگري و گذران اوقات فراغت را به صورت مهمترين صنعت درآورده است از اين رو درياها، جزاير، كوه‌ها و حتي صحراها دراين روند به تصرف انسان درآمده است. اين خود سبب شده كه برنامه‌ريزي گردشگري تنها به فرمول در آوردن برنامه‌ها و طرح‌ها براي آينده نباشد بلكه نحوه انجام آن را نيز به صورتي بدون آسيب در برمي‌گيرد. بايد توجه داشت كه گردشگري در جهت اقتصاد سرمايه‌داري عمل مي‌كند و رها ساختن آن مي‌تواند لطمات جبران ناپذيري را به شكل تصاعدي به اركان اجتماعي و زيست محيطي وارد كند.
بدون شک یکی از مهمترین دلایل توجیه یک طرح بر ملاحظات اقتصادی آن استوار است. کسب سهمی مناسب از بازار داخلی یا خارجی، گسترش بازار هدف و برخورداری از ‌شاخص‌های مناسب مالی-اقتصادی از مهمترین اهداف یک بنگاه اقتصادی برای ایجاد یا توسعه یک طرح صنعتی می‌باشد. با توجه به بررسی‌های مالی طرح، کلیه ‌شاخص‌های مالی در وضعیت مطلوب قرار دارند.

سرمایه گذاری طرح

 زمین مورد نیاز برای احداث اقامتگاه بومگردی 4000 مترمربع می‌باشد.
*لازم به ذکر است هر دلار معادل 280,000 ریال در نظر گرفته شده است.

هزینه‌های تولید طرح 

 هزینه‌های تولید بر اساس پيش‌بيني توليد در ۱۰۰ درصد ظرفيت اسمی محاسبه می‌گردد و براي سال‌هاي قبل از دستيابي به ۱۰۰% ظرفيت با توجه به ميزان توليد و هزينه‌هاي ثابت و متغير، تعديلات لازم اعمال می‌گردد. كل هزينه‌هاي توليد اين طرح كه شامل هزينه‌هاي عملياتي و غيرعملياتي توليد می‌باشد و معادل 30,842 ميليون ريال می‌باشد.

  شاخص اقتصادی طرح

 شاخص‌های اقتصادی طرح احداث اقامتگاه بومگردی توسط نرم افزار کامفار محاسبه شده‌اند و به شرح زیر است.